Vensterbankkasjes kunnen handig om zaadjes in op te kweken. De zaadjes van warmteminnende planten, zoals paprika’s, tomaten en courgettes, ontkiemen vaak beter bij een temperatuur rond de 24 graden Celsius. Door het broeikaseffect dat in een vensterbankkas ontstaat, worden de zaadjes in een vensterbankkas warmer dan daarbuiten. Zo ontkiemen ze dus sneller zonder dat de verwarming heel hoog aan staat. Helaas zijn vensterbankkassen vaak best wel prijzig. Gelukkig kun je ze zelf eenvoudig maken van oude CD-hoesjes. Deze heb je misschien zelf nog ergens op zolder liggen. Ook kun je ze bij tweedehands winkels vaak voor een lage prijs kopen. In deze tutorial leggen we stap-voor-stap uit hoe je met CD-hoesjes en een lijmpistool zelf een vensterbankkas in elkaar zet.
Benodigdheden
Om een vensterbankkasje te maken van CD-hoesjes, heb je minimaal zes lege CD-hoesjes nodig waarvan de binnenkant, waar je de CD in klikt, eruit is gehaald. Hoesjes waarbij je de binnenkant er niet uit kan halen, zijn in veel gevallen minder of niet geschikt om een kas van te maken. Hoe groter je wilt dat het kasje wordt, hoe meer CD-hoesjes je nodig hebt. Wij hebben een kasjes van één CD-hoesje breed en twee CD-hoesjes lang gemaakt. Hiervoor hebben we dus tien CD-hoesjes nodig gehad.
Naast de CD-hoesjes heb je ook nog een lijmpistool met voldoende lijm patronen, een hittebestendige mat om op te knutselen, plakband en een aantal brede krimpkousen of andere stukken stevig, maar flexibel kunststof nodig. Ook is het handig als je iets hebt om de CD-hoesjes tegenaan te laten leunen, zoals een rechte doos.
Werkwijze
In dit voorbeeld maken we een vensterbankkas die twee CD-hoesjes breed is. De eerste stap is dan ook om twee lang zijkanten, een onderkant en een deksel van twee CD-hoesjes te maken. Als je een vensterbankkas maakt van één bij één CD-hoesje, dan kun je deze stap overslaan. Maak je een vensterbankkas die breder of hoger is, dan plak je simpelweg meer hoesjes aan elkaar vast.
Om de lange delen te maken leg je de twee CD-hoesjes met de dichte kant naar boven tegen elkaar aan. Als de CD-hoesjes netjes naast elkaar liggen, dan plak je dit vast met plakband. Vervolgens draai je de CD-hoesjes om, en leg je een blokje van ongeveer 4 centimeter hoog in het midden. Hierdoor ontstaat een kleine opening tussen de aan elkaar geplakte CD-hoesjes. Deze opening vul je met hete lijm. Eventueel kun je ook kunststoflijm gebruiken, als je geen lijmpistool hebt. Als de lijm op zijn plek zit, haal je het blokje onder de CD-hoesjes vandaan, en druk je de hoesjes stevig naar elkaar toe, tot de lijm hard is. Dit herhaal je tot je vier lange delen hebt (of meer als je een groter kasje gaat maken).
Als de lijm eenmaal droog is, dan kun je de overtollige lijm verwijderen als je dat wilt. Wanneer er alleen wat lijm uitsteekt, dan kun je dit voorzichtig met een scherp mesje eraf snijden. Dit is vooral handig als de lijm op plekken zit die later aan een ander deel geplakt gaan worden. Als de lijm een vlek heeft gevormd, kun je er eventueel een klein beetje isopropyl (99% alcohol) op doen en het daarna voorzichtig weg trekken. Pas wel op dat er geen isopropyl ook de lijmverbindingen tussen de CD-hoesjes komt, want dan laten deze ook los.
Als de lange delen eenmaal klaar zijn, dan kunnen we de lange zijkanten aan de bodem gaan bevestigen. Hiervoor halen we van één lang deel de plakband weg. Dit deel gaan we als bodem gebruiken en zie je later niet meer, dus kies hiervoor het lelijkste lange deel uit. De plakband op de andere delen laten we zitten, voor extra stevigheid tijdens het in elkaar zetten.
De bodemplaat komt uiteindelijk met de dichte kant naar boven te liggen, zodat het water dat uit de kweekpotjes komt in het kasje blijft en er niet uit loopt. Om het plakken makkelijker te maken, leggen we de bodemplaat eerst met de openingen naar boven, en plakken hier stukjes plakband op die en beetje uitsteken. Daarna draai je het geheel om, zodat de plakkerige kant van het plakband naar boven wijst. Hierop zet je een ander lang deel, strak tegen de bodemplaat aan. Dit plak je vast aan de bodemplaat met het uitstekend plakband.
Om de bodemplaat aan de zijkant vast te zetten, laat je de zijkant zo tegen iets aan leunen, dan er een kleine opening tussen de bodemplaat en de zijkant ontstaat. Deze opening vul je vervolgens weer met hete lijm en daarna duw je de kanten stevig aan elkaar vast. Dit herhaal je met de andere lange zijkant.
Om er voor te zorgen dat de kans kleiner is dat er later water uit de kas lekt, kun je daarna aan de binnenkant nog een lijntje hete lijm aanbrengen. Hiermee “kit” je de naad als het waren dicht. Het geheel wordt hierdoor wel iets minder fraai, omdat je de lijm aan de buitenkant wat ziet zitten. Het is aan jezelf om te bepalen of je voor waterdichtheid of voor schoonheid gaat. Wij zijn vooral voor waterdichtheid gegaan.
Voor de waterdichtheid hebben wij ook ongeveer een centimeter dikke lijmlaag aangebracht aan de onderkant van de inkeping van de lange zijdes. Ook dit is wellicht wat minder fraai, maar zorgt er wel voor dat er geen aarde of water tussen de hoesjes komt. Wij zijn van plant om dit kasje zelf te vullen met een laagje aarde. Mocht je de plantjes die in het zelf gemaakte kasje komen te staan in eerst in een potje zetten, dan is het niet nodig om de inkepingen op te vullen. Het kasje zal er dan wat strakker uit zien dan ons kasje, maar de plantjes moeten dan dus wel in een potje worden gezet.
Wanneer de lijm tussen de lange kanten en de bodemplaat goed gedroogd zijn, kunnen de korte zijkanten gemonteerd worden. Hiervoor zetten we het bouwwerk eerst even ondersteboven. Op die manier kan de zijkant vast geplakt worden aan de onderplaat met plakband. Hierna draai je de constructie weer om, en breng je een grote hoeveelheid lijm aan op de zijkanten van de constructie. Als de lijm eenmaal op z’n plek zit, druk je de korte zijkant er tegen aan en hou je het heel goed vast. Probeer voldoende kracht te zetten zodat de randen van alle delen netjes aan sluiten en het kasje dus recht wordt. Als de delen eenmaal vast zijn, brengen we weer een “kit” laagje lijm aan de binnenkant aan, om het waterdicht te maken. Als het goed is, heb je nu een stevige rechthoekige of vierkante, afhankelijk van hoeveel CD-hoesjes je hebt gebruikt, bak.
Als alle lijm goed is uitgehard, is het tijd om het dak te maken. Het is de bedoeling dat het dak open kan, om te ventileren en om de plantjes te verzorgen. Hiervoor kun je een brede krimphoes of een ander stuk stevig, flexibel kunststof gebruiken. Gebruik minimaal twee stukken kunststof van ongeveer 10 centimeter lang. Mocht je een hele grote kas maken, dan is het aan te raden om meerdere stukken te gebruiken of zelfs met een echt scharnier te werken.
Allereerst plakken we de twee stukjes kunststof aan onze knutselmat vast, zo ver uit elkaar dat elk stukje op ongeveer ⅓ van de rand van het deksel zit. Daarna brengen we op elk stukje kunststof een klein beetje hete lijm aan, en drukken daarna het deksel er stevig boven op. Uiteindelijk willen we dat de volledig gesloten kant van het deksel boven komt, we plakken de kunststof stroken daarom ook op de kant die volledig gesloten is. Als de stroken vast zitten aan het dak van de kas, dan brengen we wat hete lijm aan op het andere uiteinde van de kunststof stroken. We leggen het deksel voorzichtig op de kas en drukken de lijm daarna goed aan.
Uiteraard zijn de stroken kunststof niet zo stevig als een echt scharnier. Hierdoor kan het zijn dat het dak iets te ver naar achteren schiet, en een stukje in de kas valt. Om dit te voorkomen kun je bij de hoeken een klein druppeltje hete lijm aanbrengen, die voorkomt dat het deksel in het kasje past.
Wij hebben er voor gekozen om onze vensterbankkas zo waterdicht mogelijk te maken. Dit in combinatie met twee linker handen, zorgt ervoor dat het kasje er wat minder strak uit ziet. Om de lijmresten te verdoezelen hebben we de kas voorzien van een feestelijk randje Washi tape. Grote lijmresten kun je natuurlijk ook met behulp van de isopropyl weghalen, maar pas er dan wel op dat dit niet terecht komt op de lijm die het kasje bij elkaar houdt.
Vragen en OPMERKINGEN
Het zelf kweken van groenten, fruit, kruiden en bloemen gaat meestal gemakkelijk, maar soms zit er ook wel eens wat tegen. Mocht je een vraag hebben over het kweken van planten, dan zullen wij deze zo goed mogelijk proberen te beantwoorden. Je kunt je vragen onderaan deze pagina stellen, via het Disqus formulier. Om naar het Disqus formulier te gaan, moet je nog iets verder naar beneden scrollen, tot voorbij de advertenties.