Wanneer we het over het keukenkruid “tijm” hebben, dan hebben we het in principe over “echte tijm”, ofwel Thymus vulgaris. Tijm komt oorspronkelijk uit de Mediterrane, waar het al eeuwen lang als keukenkruid wordt gebruikt. Hier in Noord-Europa zijn we sinds de middeleeuwen tijm gaan gebruiken, toen de Benedictijnen tijm mee namen op hun reizen. Inmiddels is dit kruid niet meer weg te denken uit onze keuken, en gebruiken we het om een groot scala aan gerechten op smaak te brengen. In dit artikel vertellen we hoe je tijm zaait, verzorgt, oogst en droogt, om een zo goed mogelijke smaak te krijgen. Hierbij geven we trucjes om ervoor te zorgen dat de tijm die je in je gerechten gebruikt zo veel mogelijk essentiële oliën bevatten, zodat de tijm takjes een heerlijke tijm smaak afgeven.

Tijm zaden zijn niet moeilijk om te laten ontkiemen. Wanneer de zaadjes vochtig genoeg blijven en het warm genoeg hebben, dan ontkiemen ongeveer acht tot negen van de tien zaadjes. Door een aantal extra trucjes kun je ervoor zorgen dat de tijm zaadjes nog beter ontkiemen en dat de tijm kiemen groter en vitaler zijn. Dat is handig, want grotere zaailingen zijn vaak beter bestand tegen ziekteverwekkers, waardoor er meer plantjes uitgroeien tot volwassen tijm planten.

Er zijn veel verschillende tijm soorten. De "echte tijm" wordt verkocht onder de naam Thymus vulgaris. Naast de zaden van de "standaard" uitvoering, kun je ook zaden vinden van het compactere "Timo Di Provenza" tijm ras.

Tijm zaden ontkiemen over het algemeen goed wanneer ze direct uit het pakje zaden gezaaid worden. Zonder voorbehandeling zullen 80 tot 90% van de zaden meestal wel ontkiemen, mits de zaden vochtig en warm genoeg worden gehouden. Om nog meer zaadjes te laten ontkiemen en om krachtigere kiemplantjes te verkrijgen, kun je de tijm zaadjes voorbehandelen. Dit doe je door de zaadjes 12 uur, niet langer, te laten weken in water bij een temperatuur van ongeveer 15 graden Celsius. Na de zaden 12 uur te hebben geweekt, zaai je ze meteen in het zaaibed. Het is belangrijk dat de zaden tussen het weken en zaaien niet uit drogen.

De zaden van de tijm plant ontkiemen goed in een mengsel van 3 delen biologische zaaigrond  en 1 deel wormenmest. De wormenmest bestaat uit uitwerpselen van regenwormen. In de wormenmest zitten verschillende mineralen, vitaminen, plantenhormonen en humus zuren die de ontkieming van de tijm zaadjes stimuleren.

Het is belangrijk om na het mengen van de zaaigrond de pH waarde te meten. Tijm zaden ontkiemen slecht in een bodem met een lage pH waarde. Wanneer de pH waarde van de zaaigrond onder de 8.0 pH ligt, dan is het aan te raden om de pH waarde te verhogen. Dit kun je doen met kalk. Er is ongeveer 5 gram kalk per liter zaaigrond nodig om de pH waarde een punt te laten zakken.

Tijm zaden ontkiemen beter wanneer ze met een dun laagje zaaigrond, van ongeveer 1 tot 2 millimeter, worden afgedekt. Het dunne laagje grond zorgt ervoor dat de zaadjes niet te snel uitdrogen en meer in contact komen met alle stoffen in de grond die de ontkieming stimuleren. Aan de andere kant laat een dun laagje grond wel wat licht door, wat de ontkieming van de tijm zaadjes ook weer bevorderd. Eventueel kun je de grond die je over de tijm zaadjes strooit eerst door een grondzeef heen halen, om te voorkomen dat er grove brokken op de zaadjes terecht komen die de ontkieming van de tijm zaadjes tegen houden.

Tijm zaden hebben warme nodig om te kunnen ontkiemen. De ideale temperatuur om tijm zaden bij te laten ontkiemen ligt tussen de 15 en 20 graden Celsius. Wanneer je een apparaat hebt, zoals een koelkast, die veel warmte afgeeft, dan kun je de zaaibak hierop zetten. Een andere optie is om een verwarmde zaaibak te gebruiken. Het is wel belangrijk dat de temperatuur van de zaaibak niet boven de 35 graden Celsius uit komt, want dan wordt de ontkieming slechter.

In het wild ontkiemen tijm zaden vaak slecht, omdat de plekken waar tijm in het wild voorkomt vaak droog zijn. Pas als het enkele dagen na elkaar stevig heeft geregend, ontkiemen de tijm zaden. Aangezien tijm zaden hier bijna altijd binnen gezaaid moeten worden, vanwege de koude temperaturen, heb je veel controle over de vochtigheid van de pas gezaaide tijm zaden. Het belangrijkste is dat de zaden tussen het zaaien en het ontkiemen niet uitdrogen, maar natuurlijk ook niet te nat worden.

Om ervoor te zorgen dat de zaden niet uitdrogen, is het allereerst aan te raden om de zaaibak af te dekken met wat doorzichtig huishoudfolie. Dit zorgt ervoor dat er minder vocht verdampt, waardoor de zaden vochtig blijven. Het is belangrijk dat de aarde vochtig is, maar nooit nat. Wanneer je in een handje van de zaaigrond zou knijpen, dan zouden er maar een paar druppels water uit mogen komen.

Net als bij veel andere houtachtige kruiden ontkiemen tijm zaden ook beter wanneer ze in het licht worden gezet. Binnen in huis is het te donker om de zaadjes van voldoende licht te voorzien. Daarom kun je voor een optimale ontkieming en daarna een optimale groei van de jonge tijm plantjes het beste een kweeklamp boven de zaaibak zetten. Een kweeklamp die 200 µmol/m²/s uitstraalt, zou hierbij al een verschil kunnen maken. Een voorbeeld van een goede lamp zou de Surya 13 T8 Vegtube zijn. Zet de lamp minimaal 8 uur, en het liefst 16 uur, per dag aan. Meer over kweeklampen kun je vinden op de pagina over kweeklampen.

Vaak is het kopen van kruidenplanten makkelijker dan ze te zaaien. Er zijn dan ook verschillende rassen van de "echte tijm", ofwel Thymus vulgaris, als kant-en-klare kruidenplant te koop. Naast de "standaard" uitvoering, kun je ook de compactere "Compactus" en de lichter gekleurde "Silver Posie" vinden.

Bij aankoop staan tijm planten meestal in een veel te kleine kweekpot. Daarom is het aan te raden om de planten zo snel mogelijk na aankoop uit te zetten. Hoe langer de wortels in de te kleine ruimte groeien, hoe meer schade ze oplopen. Om ervoor te zorgen dat de groei van de wortels gestimuleerd wordt, is het belangrijk om de wortels goed los te maken voordat ze uitgeplant worden.

Om ervoor te zorgen dat de wortels van de tijm plantjes zich goed ontwikkelen, is het belangrijk om de tijm plantjes uit te planten zodra ze een aantal echte tijm blaadjes hebben. Door de grond zorgvuldig samen te stellen zorg je ervoor dat de wortels van de tijm plant zich optimaal kunnen ontwikkelen. Hierdoor groeien de tijm plantjes beter en worden de blaadjes van een betere kwaliteit. Ook zullen tijm planten die op de juiste manier uitgeplant worden minder vatbaar voor insecten en ziektes.

Tijm planten groeien goed op kalkrijke gronden. Een kalkrijke grond bestaat voor meer dan 15% uit calciumcarbonaat, wat ook wel kalk of krijt genoemd. Hierdoor krijgt de grond een hoge pH waarde, van meer dan 8.0 pH. Het is daarom aan te raden bij het aanplanten en daarna elke lente kalk door de grond van de tijm plant heen te mengen. Om de pH waarde 1.0 pH te verlagen, moet je ongeveer 250 gram kalk per vierkante meter grond gebruiken. Dit kun je het beste doen op basis van een pH bodemtest. Zo’n bodemtest verteld je wat de pH waarde van de aarde op dit moment is. Herhaal de pH test minimaal één keer per jaar, om te voorkomen dat de grond rondom de tijm planten te zuur wordt.

Verder kunnen tijm planten zowel op zand, leem en klei gronden groeien, mits de waterdoorlaatbaarheid goed is. Dit betekent dat er na een regenbui geen plassen mogen blijven staan in het stuk waar de tijm planten geplant worden. Mocht dit wel het geval zijn, dan kun je beter een andere plaats kiezen voor de tijm planten of ze in een plantenbak planten.

Tijm planten leven in het wild samen met goede bodemschimmels, ook wel mycorrhiza genoemd, om water en voedingsstoffen uit de bodem op te nemen. Om ervoor te zorgen dat het wortelstelsel van de tijm planten zich optimaal ontwikkeld, is het daarom aan te raden om voor het planten een dosis nuttige bodem micro-organisme aan de grond toe te voegen. Hiervoor kun je Cellmax Mycorrhiza, BAC Schimmels of Bio Nova Microlife gebruiken.

Tijm planten lijken misschien klein, maar ze hebben redelijk wat ruimte nodig om op de lange termijn een goede oogst te geven. Wanneer de tijm planten minimaal 30 centimeter uit elkaar staan, dan hebben de planten op de lange termijn genoeg ruimte om een rijkelijke oogst te geven. Op de korte termijn kun je natuurlijk veel meer tijm oogsten wanneer je de planten veel dichter bij elkaar zet, maar gezien dat tijm planten meerjarige planten zijn, zou dat zonde zijn van de planten. Het voordeel van een plantafstand van minimaal 30 centimeter kun je na een jaar namelijk al terug zien in de groei van de tijm plantjes.

De wortels van een tijm plant hebben voldoende ruimte nodig om goed te kunnen groeien. Daarom is het aan te raden om een tijm plant in een bak te zetten met een doorsneden van minimaal 40 centimeter en een hoogte van minimaal 40 centimeter. Om de vertakking van de wortels te stimuleren, en het in de rondte groeien van de wortels te voorkomen, is het aan te raden om een plantenbak te kiezen die dit tegen gaat. De SuperRoots Air-Pots en de Smart Pots zouden hier geschikt voor zijn. Deze potten voorkomen bovendien dat de aarde in de plantenbak te nat blijft. Vermijd in ieder geval plantenbakken zonder drainage gaten in de bodem en plantenbakken met een waterreservoir, ook wel bekend als zelfwaterende plantenbakken. Wanneer er te veel water in de plantenbak blijft staan, dan is de kans groot dat de wortels van de tijm plant snel gaan rotten.

Net als in de volle grond, houden tijm planten in een plantvak ook van een kalkrijke grond, met een hoge pH van boven de 8.0 pH, die ook nog eens goed doorlaatbaar is en mycorrhiza bevat. Om aan alle eisen van de tijm plant te voldoen, is het beter om geen kant-en-klare potgrond te gebruiken, maar om zelf je potgrond te mengen. Hiervoor kun je het beste 2 delen biologische potgrond, 1 deel zand en 1 deel wormenmest gebruiken. Na het mengen meet je de pH waarde en verhoog je deze met kalk tot de pH waarde boven de 8.0 pH uit komt. Ook is het aan te raden om een dosis goede micro-organisme aan de potgrond toe te voegen, om groei en de weerbaarheid van de tijm planten te stimuleren. Hiervoor kun je Cellmax Mycorrhiza, BAC Schimmels of Bio Nova Microlife gebruiken.

Tijm planten vragen over het algemeen weinig verzorging, ze hebben namelijk weinig water en nauwelijks plantenvoeding nodig om goed te kunnen groeien. Tijm van een uitmuntende kwaliteit bevat een grote hoeveelheid essentiële oliën. Door een aantal trucjes tijdens de verzorging van de tijm planten toe te passen kun je ervoor zorgen dat de hoeveelheid essentiële oliën omhoog gaat, en de tijm dus beter gaat smaken!

Net als de meeste andere houtachtige kruiden, hebben tijm planten weinig water nodig. Tijm planten die buiten zijn geplant, hoeven in het natte Nederland en België nauwelijks extra water te krijgen. Alleen wanneer het warm is, boven de 25 graden Celsius, en het langer dan twee weken niet regent, dan hebben ze wat water nodig.

Wanneer de tijm planten binnen staan, hebben ze ook niet zo veel water nodig. Wanneer de tijm planten bij kamertemperatuur gehouden worden, dan zouden ze elke twee tot drie weken water nodig hebben. De blaadjes zouden op dat moment net iets slapper moeten zijn dan kort na een water beurt. Lijkt het alsof de tijm plantjes veel sneller slap hangen, dan is het allereerst belangrijk om te controleren of de plantenbak en/of de potgrond voorkomt dat overtollig water kan weglopen. Door te natte wortels kunnen de blaadjes van de tijm plant namelijk ook slap gaan hangen. Wanneer dit in orde is, is het ook belangrijk om te controleren of de plantenbak groot genoeg is en met voldoende potgrond gevuld is. Wanneer de wortels te weinig potgrond tot hun beschikking hebben, droogt het water te snel op.

Tijm planten groeien vaak het beste in een bodem met een hoge pH waarde. Ondanks dit, verzorgen tijm planten zelf de grond waarin ze groeien. Hierdoor proberen ze te voorkomen dat de zaden van andere planten kunnen ontkiemen. Tijm planten doen het namelijk vrij slecht wanneer ze met andere planten moeten “strijden” om water en voedingsstoffen. Om ervoor te zorgen dat de tijm planten jaar in, jaar uit goed blijven groeien, is het belangrijk om de pH waarden van de grond minimaal één keer per jaar te testen. Dit kun je het beste in de lente, enkele weken naar het aanbrengen van plantenvoeding of mest, doen. Om de pH waarde te testen, heb je een speciaal test setje nodig dat geschikt is om de pH waarde van grond te meten.

Wanneer de pH waarde van de grond onder de 8.0 pH ligt, dan kun je een jaarlijkse dosis kalk toevoegen. Om de pH waarde 1.0 pH te verlagen, moet je ongeveer 250 gram kalk per vierkante meter grond gebruiken. Om te voorkomen dat de kalk als een soort schild over de aarde heen aankoekt, is het belangrijk om de kalk met de hand of met een hark door de bovenste grondlaag te mengen. In de kalkrijke grond met een hoge pH waarde zullen de tijm planten groter worden en zullen ze de blaadjes meer essentiële olie bevatten.

Tijm planten groeien over het algemeen goed zonder extra bemesting. Eventueel zou je elk jaar een dosis biologische, gedroogde koemestkorrels kunnen gebruiken om de groei van de tijm planten te stimuleren. Hiervoor gebruik je dan 23 gram koemestkorrels, met een stikstof gehalte van ongeveer 2%, per vierkante meter grond. Meng de koemestkorrels door de bovenste grondlaag. De koeienmest voegt niet alleen voedingsstoffen aan de bodem toe, maar verhoogt ook het gehalte organische materiaal van de aarde. Het organische materiaal wordt door de insecten en micro-organisme in de bodem opgegeten, waardoor er op de lange termijn weer meer voedingsstoffen in de bodem komen. 

Tijm planten reageren goed op een behandeling met bodemverbeteraar die veel humuszuren bevat. Humuszuren ontstaan wanneer compost, dat bestaat uit gedeeltelijk afgebroken planten en dierenresten, verder af breekt in humus. De wetenschap achter humuszuren is zeer complex, dus die zullen we hier achter wegen laten. In het kort zorgen humuszuren ervoor dat de wortels van planten, waaronder die van tijm planten, water en voedingsstoffen beter kunnen opnemen. Wanneer er van maart tot augustus elke maand ongeveer 15 gram humuszuren per vierkante meter grond door de aarde van tijm planten wordt gemengd, dan nemen de tijm planten meer voedingsstoffen, zoals stikstof, fosfor en kalium, uit de bodem op. Hiervoor kun je bijvoorbeeld BioQuant Bio Humine gebruiken. Hierdoor bevatten de tijm planten meer essentiële olie en hebben dan dus een hogere kwaliteit.

Tijm planten hebben tijd nodig om zich goed te kunnen ontwikkelen. In de eerste twaalf maanden na het uitplanten zijn de tijm planten vooral bezig met het ontwikkelen van een sterk wortelstelsel en een goed stel takken. De hoeveelheid essentiële oliën in de tijm takjes is dan nog vrij laag. Pas in het tweede jaar na het uitplanten zien we dat de tijm planten meer essentiële olie gaan produceren, waardoor de smaak van de tijm beter wordt. Wanneer je in het eerste jaar af en toe een klein beetje tijm oogst, dan kan dit geen kwaad, maar voor een grote oogst kun je beter wachten tot de tijm plant minimaal 12 maanden op dezelfde plek heeft gegroeid. 

Hoe meer essentiële oliën de tijm blaadjes bevatten, hoe beter en sterker de smaak is. Wanneer je de tijm vers in een gerecht wilt gebruiken, dan maakt het niet uit wanneer je de tijm oogst, omdat de verse tijm genoeg essentiële oliën bevat om een goede smaak te geven. Wanneer je de tijm wilt drogen, dan kan het wel helpen om de tijm te oogsten op het moment dat de hoeveelheid essentiële oliën in de blaadjes op zijn hoogst is. Tijdens het drogen gaat er namelijk een deel van de essentiële oliën verloren, en wordt de smaak dus altijd wat minder.

Bij veel kruidenplanten is de hoeveelheid essentiële oliën in de blaadjes het hoogst op het moment dat de planten bloeien. Dit is in de meeste gevallen ook zo bij tijm planten, maar vaak is het verschil bij tijm planten minder groot dan bij andere kruiden. Ook is de hoeveelheid essentiële olie in de blaadjes van de tijm plant in de ochtend hoger dan later op de dag. Wanneer je grote hoeveelheden tijm wilt oogsten om te drogen kun je dit dus het beste tijdens de bloei, in de vroege ochtend doen. Om te voorkomen dat de tijm snel rot, is het aan te raden om niet te oogsten op een regenachtige dag, wanneer de planten nat zijn.

Bij het oogsten van de tijm, is het belangrijk om zo te oogsten dat de tijm plant weer kan herstellen, zodat je jaar in jaar uit heerlijke tijm uit eigen tuin kunt oogsten. Dit doe je door nooit in de onderste 15 centimeter vanaf de grond gemeten te oogsten. Wanneer je er voor kiest om in één keer veel tijm te oogsten, zodat je bijvoorbeeld gedroogde tijm kunt maken om te bewaren, dan kun je beter niet meer dan twee keer per jaar oogsten. Zorg er voor dat er dan minimaal drie maanden tussen de twee oogst beurten zit.

Oogst je af en toe een klein beetje tijm om meteen in een gerecht te gebruiken, dan kun je in principe het hele jaar door blijven oogsten. Uiteraard is het dan belangrijk om in de gaten te houden dat de tijm plant er niet “kaal” uit gaat zien. Heb je toch zo veel geoogst dat er boven de 15 centimeter geen tijmtakjes meer groeien, dan is het ook in dit geval beter om drie maanden te wachten voordat je weer wat tijm takjes van de plant af knipt.

Om tijm langer te kunnen bewaren, kun je de tijm die je zelf hebt geoogst drogen. De smaak van tijm wordt bepaald door de smaakstoffen die in de essentiële olie zitten. De belangrijkste smaakmaker van tijm is de stof tymol. Naast tymol zijn er meer dan dertig andere smaakstoffen in de tijm olie die samen voor de tijm smaak zorgen. Door de tijm te drogen wordt de hoeveelheid smaakstoffen en het aantal smaakstoffen minder. Hierdoor heeft gedroogde tijm dus een minder sterke en minder complexe smaak dan verse tijm.

Bij het drogen van de tijm wil je dus dat er zo veel mogelijk smaakstoffen bewaard blijven, zodat de gedroogde tijm zo sterk mogelijk smaakt. Dit begint natuurlijk met het oogsten van tijm die al veel essentiële oliën bevat. Dit krijg je voor elkaar door de tijm planten goed te verzorgen en op het juiste moment te oogsten. Na het oogsten is het belangrijk de takjes zo snel mogelijk te wassen en aan het droog proces te beginnen. De meest eenvoudige methoden waarbij de meeste essentiële oliën bewaard blijven is door de tijm te drogen in de oven, bij een temperatuur van 30 graden Celsius. 

Kruidenplanten groeien over het algemeen goed en zonder problemen, zelfs wanneer de verzorging niet helemaal optimaal is. Lijkt het toch alsof er iets mis is met een kruidenplant, dan is het allereerst belangrijk om na te gaan of de planten wel goed verzorgt worden. Mocht je er niet uit komen wat er mis is met de kruidenplant, dan kunnen wij je verder helpen. Ga hiervoor naar de contactpagina en leest eerst even goed door welke informatie we nodig hebben om je goed te helpen. Stuur ons vervolgens een berichtje met al deze informatie erin. We zullen proberen om je van advies te voorzien dat je plant weer snel kan herstellen.

• Amiot, J., Salmon, Y., Collin, C., & Thompson, J. D. (2005). Differential resistance to freezing and spatial distribution in a chemically polymorphic plant Thymus vulgaris. Ecology Letters, 8(4), 370-377.
• Amooaghaie, R., & Golmohammadi, S. (2017). Effect of vermicompost on growth, essential oil, and health of Thymus Vulgaris. Compost Science & Utilization, 25(3), 166-177.
• Arpanahi, A. A., & Feizian, M. (2019). Arbuscular mycorrhizae alleviate mild to moderate water stress and improve essential oil yield in thyme. Rhizosphere, 9, 93-96.
• Askary, M., Behdani, M. A., Parsa, S., Mahmoodi, S., & Jamialahmadi, M. (2018). Water stress and manure application affect the quantity and quality of essential oil of Thymus daenensis and Thymus vulgaris. Industrial crops and products, 111, 336-344.
• Aziz, E. E., & Hendawy, S. F. (2008). Effect of soil type and irrigation intervals on plant growth, essential oil yield and constituents of Thymus vulgaris plant.
• Badi, H. N., Yazdani, D., Ali, S. M., & Nazari, F. (2004). Effects of spacing and harvesting time on herbage yield and quality/quantity of oil in thyme, Thymus vulgaris L. Industrial crops and products, 19(3), 231-236.
• Calín-Sánchez, Á., Figiel, A., Lech, K., Szumny, A., & Carbonell-Barrachina, Á. A. (2013). Effects of drying methods on the composition of thyme (Thymus vulgaris L.) essential oil. Drying Technology, 31(2), 224-235.
• Christensen, L. P., & Grevsen, K. (2006). Effect of development stage at harvest on the composition and yield of essential oils from thyme and oregano. In Developments in Food Science (Vol. 43, pp. 261-264). Elsevier.
• Gharakhani, A., Kachoie, M. A., & Nasiri, B. M. Evaluation of Quality and Quantity on Germination and Growth of Thymus vulgaris L. under Priming Conditions.
• Jackson, S. A. L., & Hay, R. K. M. (1994). Characteristics of varieties of thyme (Thymus vulgaris L.) for use in the UK: oil content, composition and related characters. Journal of horticultural science, 69(2), 275-281.
• Jordán, M. J., Martínez, R. M., Cases, M. A., & Sotomayor, J. A. (2003). Watering level effect on Thymus hyemalis Lange essential oil yield and composition. Journal of agricultural and food chemistry, 51(18), 5420-5427.
• JUAREZ ROSETE, C. R., AGUILAR CASTILLO, J. A., & Mendoza, R. (2014). Fertilizer source in biomass production and quality of essential oils of thyme (Thymus vulgaris L.).
• Kaya, D. A., Arslan, M., & Rusu, L. C. (2013). Effects of harvesting hour on essential oil content and composition of Thymus vulgaris. Farmacia, 61(6), 1194-1203.
• Khazaie, H. R., Nadjafi, F., & Bannayan, M. (2008). Effect of irrigation frequency and planting density on herbage biomass and oil production of thyme (Thymus vulgaris) and hyssop (Hyssopus officinalis). Industrial Crops and Products, 27(3), 315-321.
• Lajayer, H. M., Zakizadeh, H., Hamidoghli, Y., Bigluei, M. H., & Chamani, E. (2018). Ornamental potential and freezing tolerance of six Thymus spp. species as ground-covering plants in the landscape. Zemdirbyste-Agriculture, 105(1).
• Letchamo, W., & Gosselin, A. (1995). Effects of HPS supplemental lighting and soil water levels on growth, essential oil content and composition of two thyme (Thymus vulgaris L.) clonal selections. Canadian journal of plant science, 75(1), 231-238.
• Letchamo, W., Xu, H. L., & Gosselin, A. (1995). Variations in photosynthesis and essential oil in thyme. Journal of plant physiology, 147(1), 29-37.
• Letchamo, W., Xu, H. L., & Gosselin, A. (1995). Photosynthetic potential of Thymus vulgaris selections under two light regimes and three soil water levels. Scientia Horticulturae, 62(1-2), 89-101.
• Noroozisharaf, A., & Kaviani, M. (2018). Effect of soil application of humic acid on nutrients uptake, essential oil and chemical compositions of garden thyme (Thymus vulgaris L.) under greenhouse conditions. Physiology and molecular biology of plants, 24(3), 423-431.
• Palada, M. C., Crossman, S. M. A., & Kowalski, J. A. (1994). Growth and yield response of thyme (Thymus vulgaris L.) to sources of nitrogen fertilizer (No. 1912-2017-1475).
• Pérez-García, F., Hornero, J., & González-Benito, M. E. (2003). Interpopulation variation in seed germination of five Mediterranean Labiatae shrubby species. Israel Journal of Plant Sciences, 51(2), 117-124.
• Pluhár, Z., Szabó, D., & Sárosi, S. (2016). Effects of different factors influencing the essential oil properties of Thymus vulgaris L. Plant Science Today, 3(3), 312-326.
• Pirzad, A., & Mohammadzadeh, S. (2018). Water use efficiency of three mycorrhizal Lamiaceae species (Lavandula officinalis, Rosmarinus officinalis and Thymus vulgaris). Agricultural water management, 204, 1-10.
• Prasanth Reddy, V., Ravi Vital, K., Varsha, P. V., & Satyam, S. (2014). Review on Thymus vulgaris traditional uses and pharmacological properties. Med. Aromat Plants, 3, 164.
• Safaii, L., Ashoorabadi, E. S., Emami, S. D., & Afiuni, D. (2014). The effect of harvesting stages on quantitative and qualitative characters of essential oil and phenolic yield composition in two thyme species (Thymus daenensis Celak & T. vulgaris L.) in Iran. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 7(13), 1346.
• Salehi, B., Mishra, A. P., Shukla, I., Sharifi‐Rad, M., Contreras, M. D. M., Segura‐Carretero, A., ... & Sharifi‐Rad, J. (2018). Thymol, thyme, and other plant sources: Health and potential uses. Phytotherapy Research, 32(9), 1688-1706.
• Shalaby, A. S., & Razin, A. M. (1992). Dense cultivation and fertilization for higher yield of thyme (Thymus vulgaris L.). Journal of Agronomy and Crop Science, 168(4), 243-248.
• Stahl-Biskup, E., & Sáez, F. (Eds.). (2003). Thyme: the genus Thymus. CRC Press.
• Stahl-Biskup, E., & Venskutonis, R. P. (2012). Thyme. In Handbook of herbs and spices (pp. 499-525). Woodhead Publishing.
• Thanos, C. A., Kadis, C. C., & Skarou, F. (1995). Ecophysiology of germination in the aromatic plants thyme, savory and oregano (Labiatae). Seed Science Research, 5(3), 161-170.
• Van Wyk, B. E. (2014). Culinary herbs and spices of the world. University of Chicago Press.
• Venskutonis, P. R. (1997). Effect of drying on the volatile constituents of thyme (Thymus vulgaris L.) and sage (Salvia officinalis L.). Food chemistry, 59(2), 219-227.
• Wilkinson, E. L., Dann, G. M., & Smith, G. J. S. (1979). Thyme in Central Otago: a summary of studies by biology students at Dunstan High School, Alexandra. Lincoln College. Tussock Grasslands and Mountain Lands Institute Lincoln College..
• Zantar, S., El Garrouj, D., Pagán, R., Chabi, M., Laglaoui, A., Bakkali, M., & Zerrouk, M. H. (2015). Effect of harvest time on yield, chemical composition, antimicrobial and antioxidant activities of Thymus vulgaris and Mentha pulegium essential oils. Eur. J. Med. Plants, 8(2), 69-77.
• Zayova, E., Stancheva, I., Geneva, M., Hristozkova, M., Dimitrova, L., Petrova, M., ... & Mudroncekova, S. (2018). Arbuscular mycorrhizal fungi enhance antioxidant capacity of in vitro propagated garden thyme (Thymus vulgaris L.). Symbiosis, 74(3), 177-187.
• Zubek, S., Błaszkowski, J., Seidler-Łożykowska, K., Bąba, W., & Mleczko, P. (2013). Arbuscular mycorrhizal fungi abundance, species richness and composition under the monocultures of five medicinal plants. Acta Sci Pol-Hortoru, 12, 127-141.